احکام روزه مسافر
(مسئله 1752) مسافري كه بايد نمازهاي چهار ركعتي را دو ركعتي بخواند نبايد روزه بگيرد ؛ ولي مسافري كه نمازش تمام است ـ مثل كسي‌كه شغلش مسافرت است ـ بايد روزة خود را هم بگيرد .
(مسئله 1753) مسافرت در ماه رمضان اشكال ندارد ، هرچند براي فرار از روزه باشد ولي مسافرت پيش از روز بيست و چهارم رمضان مكروه است ؛ مگر اين‌كه مسافرت به قصد انجام عمره يا حج و يا كار ضروري ديگر باشد .
(مسئله 1754) اگر غير از روزة رمضان و نذر معين ، روزة معين ديگري بر انسان واجب باشد بنا بر احتياط مستحب در آن روز مسافرت نكند ؛ مگر آن‌كه ضرورتي پيش آيد . و اگر در سفر باشد بايد قصد كند ده روز آنجا بماند و آن روز را روزه بگيرد ؛ ولي اگر نذر كرده باشد روز معيني را روزه بگيرد بنا بر اقوي مي‌تواند در آن روز مسافرت نمايد و در سفر روزه نگيرد ؛ و بنا بر احتياط واجب قضاي آن را به جا آورد .
(مسئله 1755) اگر نذر كند روزه بگيرد و روز آن را معين نكند نمي‌تواند آن را در سفر به جا آورد ؛ ولي چنانچه نذر كند كه روز معيني را در سفر روزه بگيرد بايد آن را در سفر به جا آورد . همچنين اگر نذر كند روز معيني را ـ چه مسافر باشد يا نباشد ـ روزه بگيرد بايد آن روز را گرچه مسافر باشد روزه بگيرد .
(مسئله 1756) گرفتن روزة مستحبي در سفر جايز نيست ؛ ولي مسافر مي‌تواند براي برآورده شدن حاجت سه روز در مدينة منوره روزة مستحبي بگيرد ؛ به شرط آن‌كه روزة قضا به عهدة او نباشد . و احوط آن است كه روزهاي چهارشنبه ، پنجشنبه و جمعه باشد .
(مسئله 1757) كسي‌كه نمي‌داند روزة مسافر باطل است اگر در سفر روزه بگيرد و در بين روز به مسئله آگاه شود روزه‌اش باطل مي‌شود ؛ و اگر تا مغرب نفهمد روزه‌اش صحيح است . ولي اگر مسئله را مي‌دانسته و فراموش كرده يا متوجه نيست كه مسافر مي‌باشد روزه‌اش باطل است .
(مسئله 1758) كسي‌كه روزه است و قصد مسافرت دارد يكي از چند حالت را دارد:
1ـ اگر پس از اذان ظهر مسافرت‌كند ، روزه‌اش صحيح است و بايد آن‌را تمام نمايد.
2ـ اگر پيش از ظهر از وطن خارج شود و قصد كمتر از هشت فرسخ داشته باشد يا بخواهد كمتر از چهار فرسخ برود و برگردد ، روزه‌اش صحيح است و بايد آن را به پايان ببرد .
3ـ اگر پيش از ظهر از وطن خارج شود و قصد حداقل هشت فرسخ رفت يا چهار فرسخ رفت و چهار فرسخ برگشت را داشته باشد ، پس از رسيدن به حد ترخّص روزة او صحيح نيست و قضاي آن واجب مي‌شود ؛ هر چند اگر از شب قبل قصد مسافرت نداشته احوط آن است كه روزه را تمام كرده و قضاي آن را هم به جا آورد . و چنانچه مسافر پيش از رسيدن به حد ترخّص روزه خود را باطل كند بنابر احتياط كفاره نيز بر او واجب مي‌شود.
(مسئله 1759) اگر مسافر پيش از ظهر به وطن خود يا جايي كه مي‌خواهد ده روز در آنجا بماند برسد ، چنانچه كاري كه روزه را باطل مي‌كند انجام نداده باشد بايد آن روز را روزه بگيرد ؛ و اگر انجام داده روزة آن روز بر او واجب نيست ، بلكه صحيح هم نمي‌باشد .
(مسئله 1760) اگر مسافر بعد از ظهر به وطن خود يا جايي كه مي‌خواهد ده روز در آنجا بماند برسد ، گرچه كاري كه روزه را باطل مي‌كند انجام نداده باشد روزة آن روز صحيح نيست .
(مسئله 1761) مسافري كه قصد كرده ده روز در محلي بماند اگر روزه بگيرد و بعد از ظهر از ماندن در آنجا منصرف شود يكي از دو حالت را دارد:
1ـ چنانچه يك نماز چهار ركعتي اداء خوانده باشد ، روزه‌اش صحيح است و تا وقتي در آنجاست بايد نمازهاي خود را تمام بخواند و روزه‌هايش را نيز بگيرد .
2ـ چنانچه يک نماز چهار ركعتي اداء نخوانده باشد ، روزه آن روزش صحيح است ولي نمازهاي خود را بايد شكسته بخواند و در روزهاي بعد هم نمي‌تواند روزه بگيرد .
(مسئله 1762) مسافر و كسي‌كه از روزه گرفتن عذر دارد مكروه است در روز ماه رمضان جماع نمايد ، و يا در خوردن و آشاميدن خود را كاملا سير كند .
(مسئله 1763) مسافري‌كه نمازش شكسته مي‌شود نمي‌تواند در مسافرت روزه بگيرد.
(مسئله 1764) در چند مورد روزه مسافر صحيح است از آن جمله:
1ـ مسافري كه جاهل به مسئله باشد و نداند كه روزة مسافر صحيح نيست .
2ـ روزة نذري كه مشروط به سفر باشد ، مثلا نذر كند كه اگر روز دحوالأرض موفق به زيارت باشد در آنجا روزه بگيرد .
3ـ روزه نذري كه به صورت مطلق اعم از سفر و حضر باشد ، مثلاً نذر كند كه روز نيمة شعبان را چه در سفر باشد يا در حضر ، روزه بگيرد .
4ـ سه روز از ده روز روزه بدل قرباني ، كه در مكة معظمه بگيرد .
5ـ سه روز روزه براي برآورده شدن حاجت كه روزهاي چهارشنبه ، پنجشنبه و جمعه در ضمن عمل خاصي در مدينه منوره گرفته مي‌شود .
(مسئله 1765) مسافر نمي‌تواند روزة مستحبي بگيرد مگر سه روز ، روزة حاجت در مدينة منوره چنان‌كه ذكر شد .
(مسئله 1766) كسي‌كه در ماه رمضان قصد سفر دارد پيش از رسيدن به حد ترخّص نمي‌تواند روزه‌اش را بشكند و اگر عمداً با توجه به حرام بودن آن پيش از حد ترخّص آن را بشكند قضا و كفاره بر او واجب مي‌شود .
(مسئله 1767) روزه‌داري كه بعد از ظهر مسافرت كند حتماً بايد بر روزه‌اش باقي باشد خواه از شب قصد سفر داشته باشد يا نه .
(مسئله 1768) مسافري كه پيش از ظهر به وطنش برگردد اگر در راه چيزي كه روزه را باطل مي‌كند انجام نداده باشد بايد نيت روزه كند و آن روز را روزه بگيرد .