صدقه

(مسئله 2692) «صدقه» بر دو قسم است:

1ـ صدقه واجب ؛ نظير: زكات مال ، زكات فطره ، رد مظالم (يعنی جبران تجاوزات انسان به اموال مردم با جهل به صاحبان آنها كه با اجازه مجتهد جامع‌الشرايط صدقه داده مي‌شود) و كفاره‌های گوناگون .

2ـ صدقه مستحب ؛ يعني احسان و اعانت مالي به ديگران كه در باره خواص و آثار آن روايات زيادي وارد شده است .

(مسئله 2693) صدقه دهنده علاوه بر اين‌كه بايد بالغ ، عاقل و غيرسفيه باشد و به واسطه ورشكستگي توسط حاكم شرع از تصرف در اموالش منع نشده باشد ، بايد قصد قربت هم داشته باشد و صدقه را بدون عوض به شخص مورد صدقه بدهد .

(مسئله 2694) صدقه دهنده پس از تحويل دادن نمي‌تواند آن را به هم بزند و صدقه را پس بگيرد ؛ هر چند آن شخص از ارحام و بستگان او نباشد .

(مسئله 2695) كسي‌كه صدقه مستحب را مي‌گيرد لازم نيست مسلمان يا مؤمن باشد؛ بلكه به كافر فقيری كه از اهل ذمه باشد نيز مي‌توان صدقة مستحب داد .

(مسئله 2696) سيد مي‌تواند صدقات واجب يا مستحب خود را به سيد يا غيرسيد بدهد . و غيرسيد مي‌تواند صدقه مستحب خود را به سيد بپردازد ؛ و در مورد كفارات و رد مظالم خلاف احتياط است ؛ و صدقة واجب خود ـ نظير زكات مال و زكات فطره ـ را نمي‌تواند به سيد بدهد .

(مسئله 2697) آنچه را كه انسان صدقه داده مكروه است از صدقه گيرنده بخرد يا به عنوان بخشش از طرف او قبول نمايد ؛ ولي اگر به ارث به او برسد قبول آن مانعي ندارد .

(مسئله 2698) رد كسی كه درخواست كمک كرده و نيز درخواست كمک بدون داشتن نياز شديداً كراهت دارد .