تشريح و ترقيع
(مسئله 2985) به مقتضای حكم اولی تشريح ميت مسلمان جايز نيست مطلقا ، حرام است و بر تشريح و قطع اعضاي بدن او ديه واجب مي‌شود ، ولي تشريح ميت غير مسلمان جايز است و ديه ندارد چه اهل ذمه باشد يا نباشد .
(مسئله 2986) اگر تشريح بدن غير مسلمان ممكن باشد ، تشريح بدن مسلمان براي تعلم و يادگرفتن مسائل پزشكي جايز نيست اگر چه حفظ جان مسلماني يا عده‌اي از مسلمانان بر تشريح متوقف باشد و اگر با امكان تشريح غير مسلمان تشريح مسلمان كند معصيت‌كار و بر آنان ديه واجب است و براي تعيين حكم و مقدار ديه آن مراجعه شود به كتاب حدود و ديات .
(مسئله 2987) اگر حفظ جان مسلماني يا عده‌اي از مسلمانان بر تشريح انسان متوقف باشد و تشريح غير مسلمان امكان نداشته باشد در اين صورت تشريح بدن مسلمان به مقدار ضرورت جايز است ولي براي صرف ياد گرفتن بدون اين‌كه حيات مسلماني بر آن متوقف باشد جايز نيست ، به علاوه موجب ديه است .
(مسئله 2988) در موردي‌كه حفظ جان مسلمانان متوقف بر تشريح بدن مسلمان باشد بنا بر احتياط ديه آن را بپردازند هر چند عدم وجود ديه بعيد نمي‌باشد .
(مسئله 2989) اگر حفظ جان مسلماني متوقف باشد بر پيوند عضوي از اعضاي ميت مسلمان به بدن او ، قطع و پيوند آن عضو جايز است و بنا بر احتياط واجب ديه را بپردازند . و اين‌كه ديه بر قطع‌كننده باشد يا با مريض ، محل اشكال است ، ولي پزشك مي‌تواند با مريض قرار بگذارد كه ديه را خود مريض پرداخت نمايد .
(مسئله 2990) اگر حفظ عضوي از مسلمان متوقف باشد بر قطع عضو ميت در اين صورت عدم جواز بعيد نيست ، و اگر قطع كند ديه دارد ، لكن اگر ميت در حال زندگي اجازه قطع داده باشد ظاهراً ديه ندارد ، لكن جواز شرعي آن محل اشكال است .
(مسئله 2991) اگر خود ميت در حال حيات اجازه قطع اعضايش را بعد از مرگ نداده باشد ، اولياي او بعد از مرگش نمي‌توانند اجازه بدهند و قطع‌كننده معصيت‌كار و ديه از قطع‌كننده ساقط نمي‌شود .
(مسئله 2992) قطع عضو ميت غير مسلمان براي پيوند حرام نيست ولي در مورد اهل ذمه خلاف احتياط مي‌باشد ، لكن اگر پيوند كرد اشكال واقع مي‌شود در نجاست آن و ميته بودن آن براي نماز ، اگر ميته انساني در نماز اشكال داشته باشد . بنابراين اشكال در ميت مسلمان نيز مي‌باشد و اشكال نجاست اگر قبل از غسل قطع نمايد نيز هست ؛ لكن اگر عضو ميته عضو انسان زنده قرار بگيرد اين اشكال از بين مي‌رود .
(مسئله 2993) اگر عضو ميت پس از پيوند جان‌بگيرد از عضويت ميت بيرون مي‌رود و عضو انسان زنده شمره مي‌شود ، بلكه اگر عضو حيوان نجسي مانند خود را به انسان پيوند زنند و به زندگي انسان زنده شود آن عضو از عضويت حيوان خارج و به عضويت انسان در مي‌آيد و احكام نجاست بر آن جاري نمي‌شود .
(مسئله 2994) اگر زندگي مسلماني متوقف بر قطع و پيوند يک كليه يا عضو ديگري از شخص زنده به او باشد چنانچه قطع آن از ديگري ضرر قابل توجه نداشته باشد و خود صاحب كليه به اين عمل راضي باشد اشكال ندارد ، خواه به صورت فروش باشد خواه به صورت تبرّع و بخشش ...
(مسئله 2995) جايز است خون بدن انسان را به بدن ديگري با آلات منتقل كند و وزن آن را با مقياسهايي كه دارند تعيين نمايند و ثمن آن را بگيرد و با جهالت به وزن جايز است به طور مصالحه انتقال دهند و احوط اين‌كه پول را در مقابل حق اختصاص و اجازه انتقال بگيرند . ولي اگر انتقال و گرفتن خون براي صاحب آن ضرر قابل توجهي داشته باشد جايز نمي‌باشد .
(مسئله 2996) انتفاع بردن به خون در غير خوردن و رنگ‌ريزي ، فروختن آن براي انتفاع ، حلال و جايز است ، پس آنچه كه اكنون متعارف است كه خون را مي‌فروشند براي استفاده مريض‌ها و مجروحين ، مانعي ندارد .