احكام و شرايط شكار با اسلحه
(مسئله 3195) هرگاه حيوان حلال گوشت وحشی را با اسلحه شكار كنند با پنج شرط پاک و حلال می‌شود:
1ـ اسلحه شكاري مانند « كارد و شمشير » برنده يا مثل « نيزه و تير » تيز باشد كه در اثر تيز بودن بدن حيوان را پاره كند ؛ پس اگر به وسيله دام ، چوب ، سنگ و مانند آن حيوان را شكار كنند و حيوان بميرد پاک نمي‌شود و خوردن آن حرام است ؛ مگر اين‌كه آن را زنده دريابند و ذبح كنند . و اگر حيواني را با تفنگ شكار كنند ، چنانچه گلوله آن تيز باشد كه در بدن حيوان فرو رود و آن را پاره كند پاک و حلال است ؛ بلكه اگر گلوله تيز نباشد ولي با فشار در بدن حيوان فرو رود و آن را پاره كند و حيوان را بكشد نيز بنا بر اقوي حلال و پاک است ؛ اما اگر به واسطه حرارتش بدن حيوان را بسوزاند و در اثر سوزاندن حيوان بميرد پاک و حلال بودنش خالي از اشكال نيست .
2ـ شكاركننده بايد مسلمان باشد و با اهل بيت پيامبر(صلی الله علیه و آله) اظهار دشمني نكند ؛ و اگر مسلمان زاده نابالغ است خوب و بد را تشخيص دهد.
3ـ اسلحه را براي شكار حيوان به كار برد ؛ پس اگر به جاي ديگر نشانه‌گيري كند و اتفاقاً به حيوان بخورد و آن را بكشد پاک و حلال نيست .
4ـ هنگام به‌كار بردن اسلحه «بسم الله» بگويد،و چنانچه عمداً نام خدا را نگويد شكار حلال نمي‌شود ؛ ولي اگر فراموش كند اشكال ندارد .
5 ـ هنگامي‌كه انسان به حيوان مي‌رسد حيوان مرده باشد و يا اگر زنده است به اندازه سر بريدن وقت نباشد ؛ وگرنه بايد به دستوري كه براي سر بريدن گفته شد عمل كند ؛ و اگر وقتي برسد كه حيوان زنده است و وقت كافي هم براي سر بريدن باشد و در عين حال صبر كند تا حيوان بميرد ، گوشت آن حرام و نجس مي‌شود .
(مسئله 3196) اگر دو نفر حيواني را شكار كنند و يكي از آنان مسلمان و ديگري كافر باشد يا يكي از آن دو نام خدا را بگويد و ديگري عمداً نام خدا را نگويد ، آن حيوان حلال نيست .
(مسئله 3197) اگر بعد از آن‌كه حيواني را تير زدند مثلاً در آب بيفتد يا از كوه پرت شود و انسان بداند كه حيوان به واسطه تير و افتادن در آب يا پرت شدن جان داده حلال نيست ؛ بلكه اگر شك كند كه فقط در اثر تير بوده يا نه حلال نمي‌باشد .
احكام و شرايط شكار با سگ شكاری
(مسئله 3198) هرگاه سگ شكاري حيوان حلال گوشت وحشي را شكار كند با هفت شرط گوشت آن پاک و حلال است:
1ـ سگ به گونه‌اي تربيت شده باشد كه هرگاه آن را براي گرفتن شكار بفرستند برود و هرگاه از رفتن باز دارند بايستد ؛ ولي اگر در وقت نزديك شدن به شكار با بازداشتن نايستد مانعي ندارد . و احتياط واجب آن است كه اگر عادت دارد پيش از رسيدن صاحبش از گوشت شكار بخورد از شكار آن اجتناب كنند ؛ ولي اگر از خون آن بنوشد يا اتفاقاً از گوشت شكار بخورد اشكال ندارد .
2ـ صاحب سگ آن را فرستاده باشد ؛ پس اگر سگ خودسرانه به شكار رود شكار نجس و گوشت آن حرام است ؛ بلكه اگر خودسرانه به دنبال شكار رود و بعداً صاحبش بانگ بزند كه زودتر آن را به شكار برساند ـ اگر چه به واسطة صداي صاحبش شتاب كند ـ بنا بر احتياط واجب بايد از خوردن آن شكار خودداري نمود.
3ـ كسي كه سگ شكاري را مي‌فرستد مسلمان باشد، و اگر نابالغ است خوب و بد را تشخيص دهد؛ پس اگر كافر يا مسلماني كه با اهل بيت پيامبر(ص) دشمني مي‌كند سگ را بفرستد شكار نجس و حرام است.
4ـ هنگامي‌كه سگ را براي شكار مي‌فرستد نام‌خدا را بگويد ؛ ولي نگفتن نام خدا از روي فراموشي اشكال ندارد . و اگر وقت فرستادن سگ عمداً نام خدا را نگويد ولي پيش از آن‌كه سگ به شكار برسد نام خدا را بگويد ، بنا بر احتياط از آن شكار اجتناب نمايد .
5ـ شكار به واسطه زخمي كه از دندان سگ پيدا شده بميرد ؛ پس اگر سگ شكار را خفه كند ، يا شكار بر اثر دويدن زياد يا ترس بميرد نجس و حرام است .
6ـ شكارچي با سرعت يا به طور متعارف خود را به شكار برساند .
7ـ هنگامي‌كه شكارچي به شكار مي‌رسد حيوان مرده باشد يا اگر زنده است به‌اندازه سر بريدن آن وقت نباشد ؛ پس اگر هنگامي‌كه شكارچي مي‌رسد حيوان زنده است و به اندازة سر بريدن يا بيشتر وقت باشد ـ مثلاً حيوان چشم يا دم خود را حركت مي‌دهد يا پاي خود را به زمين مي‌زند ـ چنانچه سر حيوان را نبرد تا بميرد گوشت آن نجس و حرام است .
(مسئله 3199) كسي‌كه سگ را فرستاده اگر وقتي برسد‌كه بتواند سر حيوان را ببرد ، چنانچه به طور معمول و با شتاب كارد را بيرون آورد ولي وقت سر بريدن بگذرد و آن حيوان بميرد حلال است ؛ ولي اگر با وجود وسيلة ذبح در اثر آماده نكردن آن وقت بگذرد بنا بر احتياط واجب حلال نمي‌شود ؛ و اگر چيزي همراه او نباشد كه با آن سر حيوان را ببرد و صبر كند تا سگ حيوان را بكشد پاك و حلال مي‌باشد .
(مسئله 3200) اگر چند سگ را براي شكار رها كنند ، چنانچه همة آنها داراي شرايط شكار باشند شكار حلال است ؛ ولي اگر يكي از آنها داراي شرايط نباشد شكار نجس و حرام مي‌شود . و نيز اگر چند نفر با هم سگ را بفرستند و يكي از آنها كافر باشد يا عمداً نام خدا را نگويد آن شكار حرام است .
(مسئله 3201) اگر سگ شكاري را براي شكار حيوان مخصوصي رها كنند و سگ حيوان ديگري را شكار كند اشكال ندارد ؛ و نيز اگر آن حيوان را با حيوان ديگر شكار كند هر دوي آنها حلال و پاك مي‌باشند .
(مسئله 3202) اگر باز شكاري يا حيوان ديگري غير از سگ شكاري حيواني را شكار كند آن شكار حلال نيست ؛ مگر اين‌كه شكارچي هنگامي برسد كه شكار زنده باشد و به دستوري كه در شرع معين شده سر آن را ببرد.