فروش طلا و نقره به طلا و نقره
(مسئله 2263) اگر طلا را به طلا يا نقره را به نقره بفروشند ـ سكه‌دار باشد يا بدون سكه ـ در صورتي كه وزن يكي از آنها زيادتر از ديگري باشد معامله حرام و باطل است ؛ ولي فروش طلا به نقره و يا نقره به طلا در صورت زيادي وزن يكي از آنها اشكال ندارد .
(مسئله 2264) فروختن مقداري خاک نقرة معدن به همان مقدار نقرة خالص ، و يا مقداري خاك طلاي معدن به همان مقدار طلاي خالص محل اشكال است ؛ زيرا در اين صورت زمينة ربا وجود دارد . ولي فروختن خاك نقره به طلا و خاك طلا به نقره به هر صورت اشكال ندارد .
(مسئله 2265) در بيع صرف شرط است و صحيح بودن فروش طلا يا نقره به طلا يا نقره مشروط است به اين‌كه خريدار و فروشنده پيش از جدا شدن از يكديگر جنس و عوض آن را تحويل هم بدهند ؛ و اگر هيچ مقدار از چيزي كه قرار گذاشته‌اند تحويل ندهند معامله باطل است . و در صورتي كه يك طرف تمام آنچه را قرار گذاشته تحويل دهد و طرف ديگر مقداري از آن را تحويل دهد و از يكديگر جدا شوند ، معامله نسبت به همان مقدار كه تحويل داده شده صحيح است ؛ ولي طرفي كه تمام مال به دستش نرسيده مي‌تواند معامله را به هم بزند .
(مسئله 2266) بنا بر احتياط حكم فروش طلا يا نقره به طلا يا نقره و لزوم تحويل آنها قبل از جدا شدن از يكديگر در پولهاي كاغذي رايجِ روز نيز جريان دارد ؛ زيرا محتمل است حكمت حكم مزبور به خاطر اين بوده باشد كه در آن زمانها طلا و نقره معيار تعيين ارزش ساير كالاها بوده است و در صورت عدم تحويل هنگام معامله نوعاً زمينة اختلاف پيش مي‌آمده ، و شارع مقدس به اين ترتيب خواسته است زمينة اختلاف را از بين ببرد . و اين نكته در پولهاي كاغذي نيز موجود است ، و در اين جهت اسكناس و دلار و پوند و ساير پولهاي كاغذي تفاوت ندارند .