احكام عقد دائم
(مسئله 2835) زني كه عقد دائم شده نبايد بدون اجازة شوهر از خانه بيرون رود ؛ و بايد خود را براي هر لذت جنسي كه او مي‌خواهد تسليم نمايد و از هر چيزي كه موجب نفرت شوهر است اجتناب كند و بدون عذر شرعي از نزديكي كردن او جلوگيري نكند . و اگر در اين امور از شوهر اطاعت كند مرد بايد با اخلاق خوب با او برخورد كند ، و مخارج او از قبيل خوراک ، پوشاک ، مسكن و لوازم ديگري كه عرفاً جزو هزينة زندگي زن مي‌باشد بر عهدة شوهر است ؛ و چنانچه شوهر تهيه نكند ـ چه توانايي داشته باشد يا نداشته باشد ـ مديون همسر خود مي‌باشد .
(مسئله 2836) اگر زن در اموري كه در مسئله قبل گفته شد از شوهر خود اطاعت نكند گناهكار است و حق هم‌خوابگي ، خوراك ، پوشاك ، و مسكن را ندارد ؛ ولي مهر او از بين نمي‌رود و شوهر در هر حال آن را بدهكار است .
(مسئله 2837) مرد حق ندارد همسر خود را به خدمت و حتي شير دادن بچه مجبور نمايد ؛ و زن مي‌تواند در قبال آنها مطالبة اجرت كند .
(مسئله 2838) مرد نمي‌تواند همسر خود را به كارهاي خلاف شرع يا كارهايي كه انجام آنها بر زن واجب نيست مجبور نمايد . و زن مي‌تواند در اين‌گونه امور از شوهر اطاعت نكند ؛ بلكه در امور خلاف شرع نبايد از او اطاعت نمايد .
(مسئله 2839) مخارج سفر زن اگر بيشتر از مخارج وطن ـ يعني محل سكونت ـ باشد به عهدة شوهر نيست ؛ ولي چنانچه شوهر مايل باشد كه همسر خود را به مسافرت ببرد بايد خرج سفر او را بدهد . همچنين اگر زن براي معالجه نياز به سفر پيدا كند بنا بر احتياط شوهر مخارج آن را تأمين نمايد .
(مسئله 2840) زني كه از شوهر اطاعت مي‌كند اگر مخارج خود را مطالبه نمايد و شوهر آن را نپردازد ، مي‌تواند مخارج هر روز خود را بدون اجازه از مال او بردارد ؛ ولي احوط آن است كه از حاكم شرع اجازه بگيرد . و اگر براي او ممكن نيست كه از مال شوهر بردارد ، چنانچه ناچار باشد معاش خود را تهيه كند ، در موقعي كه مشغول تهية معاش است اطاعت شوهر بر او واجب نيست .
(مسئله 2841) بنا بر احتياط مرد بايد در هر چهار شب ، يك شب نزد زن دائم خود بماند ؛ مگر اين‌كه او گذشت كند . و اگر بيش از يك زن دائم دارد و يك شب نزد يكي از آنان ماند ، واجب است نزد هركدام نيز يك شب از چهار شب را بماند ؛ ولي نزديكي كردن در هر شب لازم نيست . پس اگر مرد دو زن دارد و يك شب نزد يكي از آنان ماند واجب است يك شب نيز نزد ديگري بماند ؛ و در دو شب باقيمانده اختيار با مرد است .
(مسئله 2842) اگر مرد همسر ديگري اختيار كند ، چنانچه همسرش باكره باشد حداقل سه شب اول و يا هفت شب اول مخصوص اوست ؛ و چنانچه غير باكره باشد سه شب حق اوست ؛ و در اين مورد او بر همسر يا همسران ديگر اولويت دارد .
(مسئله 2843) شوهر نمي‌تواند بيش از چهار ماه نزديكي با همسردائمي خود را ترك كند ؛ هر چند ثبوت اين حكم در غير زن جوان محل اشكال است ، ولي مطابق با احتياط مي‌باشد . در هر صورت شوهر بايد از هر جهت حقوق همسرش را در نظر بگيرد و به گونه‌اي عمل كند كه هيچ‌گونه ظلم و اجحافي به او نشود .
(مسئله 2844) اگر هنگام عقد دائم زماني را براي پرداخت مهر تعيين نكرده باشند ، زن مي‌تواند پيش از گرفتن مهر خود را تسليم شوهر نكند و از نزديكي كردن او و ساير استمتاعات جلوگيري نمايد ؛ خواه شوهر توانايي پرداخت داشته باشد يا نه . ولي اگر پيش از گرفتن مهر به نزديكي راضي شود و شوهر با او نزديكي كند ، ديگر نمي‌تواند بدون عذر شرعي از نزديكي شوهر جلوگيري نمايد .
(مسئله 2845) اگر مرد مهر زن را در عقد دائم معين كند و قصدش اين باشد كه آن را ندهد عقد صحيح است ؛ ولي بايد مهر را بپردازد .
(مسئله 2846) اگر مهرية زن اسكناس قرار داده شود و در اثر گذشت زمان يا عوامل ديگر قيمت آن تنزل فاحش پيدا كند ، بنا بر احتياط واجب بايد با مصالحه رضايت زن فراهم شود . ولي اگر چيزهايي نظير: زمين ، خانه ، طلا يا نقره به عنوان مهر قرار داده شود زن همان مقدار را طلبكار مي‌شود ؛ هر چند قيمت آنها تنزل كرده باشد .
(مسئله 2847) بعيد نيست گفته شود حقوق زن و شوهر در برابر يكديگر است ؛ بنابراين زماني كه يكي از آنان بدون عذر موجّه از اداي حق ديگري امتناع مي‌نمايد ديگري نيز بتواند از ادا حقوق او امتناع نمايد .
(مسئله 2848) كارهايي كه زن انجام مي‌دهد و مستلزم پايمال شدن حقوق شوهر نمي‌شود ـ نظير وصيت كردن يا قبول وصيت ـ احتياج به اجازة شوهر ندارد .
(مسئله 2849) زن در مالكيت اموال خويش استقلال دارد ؛ يعني آنچه شرعاً به دست مي‌آورد مال خود اوست ، و شوهر بدون رضايت وي حق تصرف در اموال او را ندارد ؛ اگر چه در بسياري از مصارف احتياج به اجازة شوهر دارد . بلكه خوب است زن در مقام تصرف در اموال خويش رضايت شوهر خود را تحصيل نموده و از او استجازه نمايد .
(مسئله 2850) جهيزيه‌اي كه زن به خانة شوهر مي‌برد جزو دارايي زن مي‌باشد ؛ و هنگام طلاق مي‌تواند همه آن را با خود ببرد ، بلكه در هر صورت اختيار با اوست .
(مسئله 2851) كادوهايي‌كه براي زن آورده‌اند جزو دارايي زن مي باشد و كادوهايي كه به طور مشترك براي زن و شوهر آورده‌اند نصف آن جزو دارايي زن به شمار مي‌آيد .
(مسئله 2852) اموالي كه زن در مدت زناشويي از راه تلاش و فعاليت به دست آورده جزو دارايي او مي‌باشد ؛ و آنچه شوهر به او بخشيده بنا بر احتياط واجب جزو دارايي زن شمرده مي‌شود .
(مسئله 2853) اگر شوهر هزينه‌هاي زن را روزانه يا ماهانه به وي داده باشد و زن در مصرف آن صرفه جويي كرده و از اين راه وجوهي پس انداز نموده باشد ، آنچه پس انداز كرده جزو اموال اوست ؛ ولي اگر شوهر وجوهي را به عنوان مخارج زندگي در منزل بگذارد و زن مخارج روزانه منزل را از آن بردارد ، چنانچه چيزي صرفه جويي شود و باقي بماند متعلق به شوهر است و زن نمي‌تواند براي خود بردارد .
(مسئله 2854) اگر زن يا شوهر ـ يكي از آنها ـ بچه بخواهد و ديگري نخواهد ، در صورتي كه هيچ‌كدام عذر موجّه و شرعي نداشته باشند حق شوهر مقدم است ؛ ولي چنانچه زن عذر موجّه و شرعي داشته باشد ـ مثل اين‌كه آبستن شدن براي او ضرر مهم داشته باشد ـ شوهر نمي‌تواند بچه‌دار شدن را به او تحميل نمايد .