زياد و كم كردن در سعی
(مسئله 478) اگر عمدا زيادتر از هفت شَوْط سعي كند، سعي او باطل است و بايد از سرگيرد؛ نظير آنچه در طواف گذشت. و اگر در اثر ندانستن مسئله زياد كرده باشد ـ مثل اينكه گمان مي‌كرد در سعي بايد رفت و برگشت را يك شَوْط حساب كند و در نتيجه چهارده شَوْط سعي كرده است ـ بنابر اقوي سعي او صحيح است؛ يعني هفت شوط اول سعي است و بقية آن زياده‌اي است كه موجب بطلان نيست؛ هر چند احوط اعادة سعي است.
(مسئله 479) اگر از روي اشتباه و فراموشي زيادتر از هفت شَوْط سعي‌كرده است سعي او صحيح است و بهتر است زياده را رهاكند. ولي بعيد نيست اگر زياده يك شَوْط است جايز باشد آن را به هفت شَوْط برساند و يك سعي مستحب حساب كند؛ هر چند به صفا ختم مي‌شود.
(مسئله 480) اگر عمدا بعضي از شَوْطهاي سعي را در عمرة تمتّع ترک كند به نحوي كه اگر بخواهد بجا آورد وقوف به عرفات را درک نمي‌كند، ظاهرا عمره و حج او باطل است؛ نظير كسي‌كه عمدا همة سعي را ترك كرده باشد. و بنابراحتياط نيّت خود را به حج إفراد بَدَل كند و پس از تمام كردن حج، يك عمرة مفرده بجا آورد؛ ولي به آنها اكتفا نكند و در سال بعد عمره و حج را اعاده نمايد.
همچنين است بنابراحتياط واجب اگر از روي ندانستن مسئله بعضي از شَوْطهاي سعي را ترک كرده باشد و وقت تدارك آن گذشته باشد؛ مثل اينكه خيال مي‌كرد سعي واجب پنج شَوْط است.
(مسئله 481) اگر از روي فراموشي بعضي از شَوْطهاي سعي را ترك كرده است، پس اگر چهار شَوْط آن را بجا آورده باشد هر وقت يادش آمد باقيمانده را بجا آورد و عمره و حج او صحيح است؛ و اگر بعد از ذي‌حجّه يادش آمد بنابراحتياط همة سعي را نيز از سر گيرد. و اگر به وطن خود برگشته و برگشتن به مكه براي او حرج و مشقت دارد، بايد نايب بگيرد تا به جاي او بجا آورد؛ و بنابراحتياط نايب پس از انجام باقيمانده، همة سعي را نيز اعاده نمايد.
و اگر كمتر از چهار شَوْط را بجا آورده است، بنابراحتياط باقيمانده را بجا آورد و همة سعي را نيز از سرگيرد؛ و اگر براي او حرج و مشقت دارد نايب بگيرد تا نايب هم باقيمانده را بجا آورد و هم سعي را از سرگيرد.
(مسئله 482) اگر از روي فراموشي بعضي از شوطهاي سعي را ترك كرد و به گمان اينكه سعي را تمام كرده ناخن گرفت يا از موي خود كم كرد و مُحلّ شد، [1] پس اگر با زن نزديكي كرده بايد علاوه بر تمام كردن سعي به نحوي كه در مسئله پيش گفته شد يك گاو به عنوان كفاره ذبح نمايد؛ بلكه هر چند نزديكي هم نكرده باشد بنابر اقوي اين حكم جاري است.
_________________________
[1] ـ يعني از احرام خارج شد.